Ngày 20/11/2025, Bộ Tư pháp đã tổ chức hội thảo nhằm lấy ý kiến đối với Dự thảo Tờ trình và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc thực hiện thí điểm chế định luật sư công tại TP. Hồ Chí Minh.
Tham gia hội thảo với tư cách là đại biểu chuyên gia, ông Dũng đã trình bày quan điểm về việc cần bảo đảm tính độc lập và tự quản nền tảng của nghề luật sư, đặc biệt đối với Luật sư công – một đội ngũ đặc biệt vừa chịu sự điều chỉnh của luật về hành nghề luật sư lại vừa phụ thuộc vào mối quan hệ hành chính của luật về công chức. Đồng thời, ông Dũng cũng đề cập đến 10 Nguyên tắc quốc về hành nghề pháp lý của Hiệp hội Luật sư Quốc tế (IBA), bao gồm:
1. Độc lập (Independence)
- Luật sư phải duy trì sự độc lập chuyên môn khi tư vấn hoặc đại diện cho khách hàng.
- Phán quyết, lời khuyên phải trung lập, không chịu chi phối bởi lợi ích cá nhân, áp lực từ bên ngoài, đảm bảo khách hàng được bảo vệ một cách khách quan.
- Độc lập không chỉ thuộc về luật sư cá nhân mà cả về tổ chức đại diện (bar, hiệp hội luật sư), tránh sự ảnh hưởng bất hợp pháp từ bên ngoài.
2. Trung thực, liêm chính và công bằng (Honesty, Integrity and Fairness)
- Luật sư phải luôn giữ tiêu chuẩn cao nhất về trung thực, liêm chính và công bằng đối với: khách hàng, tòa án, đồng nghiệp, và tất cả người mà họ có quan hệ chuyên môn.
- Đảm bảo cơ hội bình đẳng, tôn trọng sự đa dạng; không phân biệt đối xử; không lợi dụng người yếu thế, người không có khả năng chi trả.
- Luôn phải chính trực: không được khai man, gian dối về thực tế hoặc pháp luật; nếu đã phát ngôn sai thì phải sửa.
3. Tránh xung đột lợi ích (Conflicts of Interest)
- Luật sư không được nhận công việc nếu lợi ích của khách hàng xung đột với lợi ích của chính luật sư, đồng nghiệp cùng công ty, hoặc khách hàng khác — trừ khi luật, quy tắc cho phép và được khách hàng xác nhận rõ.
- Nếu xung đột phát sinh sau khi đã nhận vụ, luật sư cần cân nhắc rút lui hoặc từ chối tiếp tục, tuỳ thuộc quy định tại quốc gia.
4. Bảo mật / Bí mật nghề nghiệp (Confidentiality / Professional Secrecy)
- Luật sư có nghĩa vụ giữ kín mọi thông tin, tài liệu liên quan đến khách hàng hiện tại hoặc cũ, trừ khi bị buộc tiết lộ theo luật hoặc quy định chuyên môn.
5. Lợi ích của khách hàng (Clients’ Interest)
- Trong mọi trường hợp, lợi ích chính đáng của khách hàng phải được đặt lên hàng đầu, miễn là không mâu thuẫn với nghĩa vụ đối với tòa án, luật pháp và công lý.
6. Cam kết của luật sư (Lawyers’ Undertaking)
- Luật sư phải thực hiện đầy đủ các cam kết đã nhận: về thời gian, phạm vi công việc, giao tiếp với khách hàng… cho đến khi hoàn thành hoặc được miễn/miễn trừ theo quy định.
7. Tự do của khách hàng (Clients’ Freedom)
- Khách hàng có quyền tự chọn luật sư mình mong muốn. Luật sư cũng có quyền từ chối nhận vụ, miễn sao không vi phạm luật hay quy tắc nghề nghiệp.
8. Tài sản của khách hàng và bên thứ ba (Property of Clients and Third Parties)
- Nếu luật sư quản lý tài sản, giấy tờ hoặc tài sản khác của khách hàng/bên thứ ba, phải tách riêng khỏi tài sản của luật sư, và quản lý, lưu giữ một cách trung thực, minh bạch, kịp thời và cẩn trọng.
9. Năng lực & chuyên môn (Competence)
- Luật sư chỉ nên nhận vụ/công việc mà họ có đủ khả năng xử lý một cách “có năng lực và kịp thời”. Nếu không tin rằng mình làm tốt thì nên từ chối.
10. Thù lao hợp lý (Fees)
- Luật sư có quyền nhận thù lao phù hợp cho công việc. Tuy nhiên, mức phí phải “hợp lý”, không được bóc lột, ép giá, hoặc tạo công việc thừa nhằm tăng phí.
Hy vọng với sự quan tâm của các cơ quan có thẩm quyền cùng sự tham gia đóng góp của các chuyên gia trong và ngoài nước, trong thời gian tới, Việt Nam sẽ xây dựng thành công đội ngũ Luật sư công phù hợp với thực tiễn và nhu cầu của đất nước.
Nguyên tắc quốc về hành nghề pháp lý của IBA: https://www.ibanet.org/document?id=-International-Principles-on-Conduct-for-the-Legal-Profession-2018&fbclid=IwY2xjawObHHJleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFBS2RROGhSY2g3TTY5Z1l0c3J0YwZhcHBfaWQQMjIyMDM5MTc4ODIwMDg5MgABHkyri1YYQdh2Xdul6n0qgu6VqOlUQBtHxCQwLV37zpxtvHVTI71yVWhQtPxM_aem_pxGVpVDje-OIrJrLR23bRw
